Engelsk i vikingtiden ...
. og en blodstenkt anekdote ..

Dette er noe jeg har lurt på, når jeg leser sagaer om vikinger som reiser til England og kriger, forhandler og intrigerer med konger og stormenn der borte.  Og ikke minst når de setter bort sine egne barn til oppdragelse, eventuelt vannskjøtsel hos de samme, eller henter prinsesser derfra.  Eller da jeg nylig leste Roy Jacobsens (som også har bidratt til den nye utgaven av Heimskringla) spennende roman "Frost" om noe av dette.  Hvor godt forstod de hverandre ?  Var de ofte flerspråklige eller brukte de tolker ?


I Stavanger Aftenblad 16.02.12. har Jan Zahl et intervju med Kjell Arild Pollestad som nettopp har oversatt Snorres kongesagaer, Heimskringla, til moderne riksmål.  Mot slutten av artikkelen spør Zahl; - Korleis kommuniserte ein med kvarandre ute i verda ?
- Dei hadde nok med seg tolkar.  Men nordmenn og engelskmenn forsto kvarandre fram til etter slaget ved Stamford Brigde i 1066 og franskmennene invaderte både landet og det britiske språket (slaget som regnes som punktum for vikingtiden der Harald Hardråde tapte og falt. Dag anm.), svarer Pollestad.  Og leverer ein kosteleg digresjon frå tida då nordmenn og britar framleis skjønte tungemålet til kvarandre:


- Ei stund etter Stamford Brigde kom ein nordmann ridande i bare skjorta.  Han hadde vore i eit slag, hadde sveitta, men nå begynte det å bli kjølig.  Då han kom framom ein engelsk bonde, spurde nordmannen om han kunne få kjøpe ulljakka engelskmannen hadde på seg.
"Nei det får du ikkje, for du er nordmann."
"Kva ville du gjort med meg då, siden eg er nordmann ?" spør nordmannen.
"Eg ville drepe deg.  Men eg har ikkje våpen," svarer engelskmannen.
"Eg har våpen.  Så då kan jo eg drepa deg ?" foreslår nordmannen.  Så høgg han hovudet av engelskmannen og tek ulljakka.


- Dette er altså den siste dokumenterte samtalen mellom ein nordmann og ein engelskmann mens dei framleis skjønte kvarandre, kneggar Pollestad, som meinar det er eit sterkt element av humor i Snorres valdsskildringar. 


NB.  Artikkelen som slutter med å fortelle at Pollestad jobber med oversettelse av Homers Odysseen forklarer ikke hva som gjorde at nordmenn og engelskmenn kunne forstå hverandres språk.  Var det likheten mellom det norrønne og det angelsaksiske og oldjydske som gjorde det - eller var det bare resultatet av flere århundrer med vikingers div. aktiviteter og erobringer i England ? 
Dag